Obstakels omzetten in opportuniteiten

Op 20 januari bracht Nutricycle Vlaanderen flink wat mensen op de been voor een inspiratiedag rond de toekomst van nutriëntenrecuperatie in Vlaanderen. Vertegenwoordigers van bedrijven, landbouwers en landbouworganisaties alsook overheidsinstanties, sectororganisaties en kennisinstellingen, deelden hun visie tijdens een panelgesprek, gevolgd door talrijke presentaties en inspirerende getuigenissen uit het werkveld.

Bram Van Hecke, kabinetsmedewerker van minister Jo Brouns (Landbouw & Leefmilieu), verduidelijkte in zijn toelichting de ambities van de Vlaamse regering en hoe deze tot stand zijn gekomen tijdens de regeringsonderhandelingen. Circulair denken speelt daar een belangrijke rol in, met een focus op haalbaarheid.

Eddy Vandycke (Boerenbond) gaf aan dat zijn organisatie werk wil maken van een veerkrachtige, toekomstgerichte landbouw en toonde in zijn presentatie enkele projecten en mogelijke oplossingen die dat nastreven. Tegelijkertijd verwees hij naar de noodzaak van haalbare maatregelen, en een toolbox om boeren te begeleiden in hun veranderingsproces. Hij benadrukte verder ook het belang van recuperatie van organische koolstof samen met de nutriënten voor een duurzaam bodembeheer.

Zo werden regelluwe zones vermeld als een mogelijke manier om innovatie toe te laten. Ook het aanpakken van de administratieve druk en het moeilijk vergunningstraject kwamen aan bod als manieren om een meer circulaire landbouw te realiseren.

“Niet rond de pot draaien”

Dat we beter vandaag aan de slag gaan dan morgen, kwam tot uiting toen ook de problematiek van de mestverwerkingscertificaten werd aangekaart door Greet Ghekiere (Voorzitter, VCM). Als RENURE officieel wordt erkend als kunstmestvervanger, is het essentieel dat mestverwerkingscertificaten ook kunnen worden toegekend aan deze circulaire processen. Zonder deze erkenning blijven belangrijke circulaire oplossingen onbenut.

Inge Arents (Managing Director, Flanders’ Food) hekelde de te strenge overheid en sprak van een doorgeslagen voorzorgsprincipe. Ze stelde dat (nieuwe) technologie kansen moet krijgen bijvoorbeeld bij een dossier zoals fosforrecuperatie. Jan Goossens (CEO, Aquafin) voegde daar aan toe dat de overheid geen subsidies ter beschikking stelt voor nutriëntenrecuperatie uit afvalwater, hoewel dit onontgonnen gebied heel wat mogelijkheden kan bieden.

Volgens mevrouw Arents moeten we ook durven kijken naar de maatschappelijke opbrengsten van een transitie naar een meer circulaire landbouw, want die zijn er wel. Het is door de vicieuze cirkel van vraag en aanbod dat het heel moeilijk is om circulaire meststoffen ingang te doen vinden in het huidig marktmodel. Zo kan je de noodzaak van deze transitie ook zien in een ruimer maatschappelijk kader, waarbij je durft nadenken over onder meer onze afhankelijkheid van importproducten.

Keynote sprekers belichten cruciale thema’s voor nutriëntenrecuperatie

Tijdens de keynotes werden cruciale thema’s rond nutriëntenrecuperatie en circulaire landbouw uitgediept, telkens aangevuld met praktijkvoorbeelden. Eddy Vandycke (Boerenbond) lichtte MAP 7 toe en benadrukte het belang van een correct meststoffenbeheer volgens het 6J-principe. Hij pleitte voor meer ruimte voor innovatie en rechtszekerheid binnen de sector. Lore Knaepen besprak alternatieve eiwitbronnen zoals eendenkroos, micro-algen en microbiële eiwitten, die op nutriëntenrijke reststromen kunnen groeien. Ze wees op uitdagingen zoals wetgeving, opschaling en consumentenacceptatie. Jan Goossens (Aquafin) gaf inzicht in de recuperatie van nutriënten en energie uit afvalwater, waaronder riothermie, biomethaanproductie en fosforrecuperatie via struviet maar ook uit vliegas bij slibverwerking. Justine Brouns (VCM) sloot af met een vooruitblik op RENURE als potentiële kunstmestvervanger en de technieken om stikstof uit mest te recupereren.

Afsluiten met een publieksprijs

Welke getuigenis verdient de publieksprijs? Dat was de vraag die op het einde van de inspiratiedag werd gesteld aan het aanwezige publiek. In totaal hadden acht organisaties hun inspirerende case kunnen voorstellen tijdens een korte pitch tussen de key note sprekers door.

1. Carl Coppens | Boerderijcompostering
2. Jacob van den Borne | RENURE-landbouwer
3. Joeri Van Steenberghe, Nova Res | Meelwormen als eiwitbron
4. Kris Heirbaut | aLgricovery
5. Joris Dewinter, Trotec | Proud Trotectors of circular ingredients
6. Rohald Guilliams, Guilliams Green Power | Waste2Water project
7. Denis Dewilde, Detricon | Nutriënten uit mest en digestaat via stripping scrubbing
8. Wim Bossaert | Nutriënten en water uit mest via omgekeerde osmose

Hiermee werd duidelijk dat er al heel wat pionierswerk wordt verricht “op de werkvloer” die anderen kunnen inspireren om werk te maken van een meer circulaire landbouw.

Alle deelnemers zullen verschijnen in een speciale editie van IMPACT, het magazine voor de vertaling van Vlaamse innovaties in agro-voeding en biogebaseerde sectoren naar de praktijk. Met bijzondere aandacht voor de publiekswinnaar, Kris Heirbaut, die naar huis ging met een kleine geschenkmand.

Bekijk de volledige presentatie van de inspiratienamidag voor een uitgebreid overzicht van de besproken thema’s en projecten: 250120 Inspiratiedag Nutricycle.

In de voormiddag lag de focus op onderzoek en innovatie, met workshops georganiseerd door de projecten FER-PLAY, Novafert en bioSoilutions., ontdek er hier meer over.

Wil je meer weten over:

contact: nutricycle.vlaanderen@ugent.be	contact: Rajpal.Shetty@UGent.be	contact: ines.verleden@inagro.be
contact: info@izes.be	contact: erik.meers@ugent.be